Podstawy języka C#

C# to język programowania opracowany przez firmę Microsoft, używany głównie do tworzenia aplikacji na platformę .NET. Jego główne cechy to:

  • Obiektowość: programowanie oparte na klasach i obiektach,
  • Silnie typowany: zmienne mają określone typy, co pomaga unikać błędów,
  • Czytelność: składnia języka jest zbliżona do innych popularnych języków, np. Java czy C++.

Instrukcje i przepływ wykonania

Instrukcje to pojedyncze polecenia, które mówią programowi, co ma zrobić. Każda instrukcja w C# zwykle kończy się średnikiem (;). Przykłady instrukcji:

  • Deklaracja i inicjalizacja zmiennej
  • Przypisanie wartości do zmiennej
  • Wywołanie metody (np. Console.WriteLine("Tekst");)
  • Instrukcje warunkowe (np. if, else)
  • Instrukcje pętli (np. for, while)

Przepływ wykonania to kolejność, w jakiej instrukcje są wykonywane przez program. Domyślnie w C# instrukcje wykonywane są od góry do dołu (od pierwszej linii do ostatniej), ale możemy sterować przepływem za pomocą instrukcji warunkowych i pętli.

using System;

class Program
{
    static void Main(string[] args)
    {
        Console.WriteLine("Zaczynamy program...");   // 1. Instrukcja
        int liczba = 10;                           // 2. Instrukcja: deklaracja i przypisanie
        liczba = liczba + 5;                       // 3. Instrukcja: zmiana wartości zmiennej
        Console.WriteLine("Wartość liczby: " + liczba); // 4. Instrukcja
    }
}

Powyższy program wykonuje instrukcje kolejno od 1. do 4.

Identyfikatory (zmienne)

Identyfikatory to nazwy, które nadajemy zmiennym, metodom, klasom, itp. w kodzie. W C# istnieją pewne zasady i dobre praktyki nazewnictwa:

  1. Zmienne najczęściej zapisujemy w stylu camelCase, np. mojaZmienna.
  2. Nazwy klas piszemy w stylu PascalCase, np. MojaKlasa.
  3. Nazwy metod również często pisze się w stylu PascalCase, np. MojaMetoda().

Deklaracja i inicjalizacja zmiennej

  • Deklaracja zmiennej to poinformowanie kompilatora o jej typie i nazwie, np.: csharpKopiujEdytuj
int liczba;
  • Inicjalizacja zmiennej to nadanie jej wartości w momencie deklaracji, np.:
int liczba = 10;
  • Przypisanie wartości do istniejącej zmiennej:
liczba = 5;

Przykładowy kod:

using System;

class Program
{
    static void Main(string[] args)
    {
        // Deklaracja zmiennej typu całkowitoliczbowego (int)
        int wiek;

        // Przypisanie wartości
        wiek = 20;

        // Wypisanie wartości zmiennej
        Console.WriteLine("Wiek: " + wiek);

        // Deklaracja i inicjalizacja w jednej linii
        int liczbaUczniow = 25;
        Console.WriteLine("Liczba uczniów: " + liczbaUczniow);

        // Zmiana wartości zmiennej
        liczbaUczniow = 30;
        Console.WriteLine("Zaktualizowana liczba uczniów: " + liczbaUczniow);
    }
}

Ważne, by pamiętać, że w C# obowiązuje wielkość liter. liczbaUczniow i LiczbaUczniow to dwie różne nazwy.

Komentarze

Komentarze służą do wyjaśniania kodu lub tymczasowego wyłączania fragmentów kodu. Kompilator je ignoruje, więc nie mają wpływu na działanie programu.

  • Komentarz jednolinijkowy rozpoczyna się od //
// To jest komentarz jednolinijkowy
  • Komentarz wielolinijkowy rozpoczyna się od /* i kończy */
/* 
   To jest komentarz
   wielolinijkowy
*/

Przykładowy kod z komentarzami:

using System;

class Program
{
    static void Main(string[] args)
    {
        // Komentarz: poniższa linijka wypisze tekst w konsoli
        Console.WriteLine("Hello World!");
        
        /*
         Komentarz wielolinijkowy:
         Możemy w nim opisać bardziej złożone fragmenty kodu
         lub wskazówki dla innych programistów.
        */
    }
}

Słowa kluczowe

Słowa kluczowe (ang. keywords) to zarezerwowane wyrazy w języku C#. Nie można ich używać jako nazw zmiennych, metod czy klas, ponieważ mają specjalne znaczenie w języku. Oto kilka przykładów:

  • int – typ całkowitoliczbowy
  • string – typ tekstowy
  • bool – typ logiczny (prawda/fałsz)
  • class – służy do deklaracji klasy
  • namespace – przestrzeń nazw
  • if, else, for, while, switch – sterowanie przepływem programu
  • public, private, static – modyfikatory dostępu i członków klasy
  • void – typ zwracany przez metodę, oznaczający brak zwracanej wartości
  • return – słowo kluczowe do zwracania wartości z metody

Ćwiczenia praktyczne

Ćwiczenie 1: Zmienne i komentarze

  1. Utwórz nowy projekt konsolowy w Visual Studio lub innej wybranej platformie.
  2. Zadeklaruj zmienną typu string o nazwie imie i przypisz do niej swoje imię.
  3. Zadeklaruj zmienną typu int o nazwie wiek i przypisz do niej dowolną liczbę.
  4. Wypisz wartości obu zmiennych w konsoli.
  5. Dodaj w kodzie komentarz jednolinijkowy oraz wielolinijkowy opisujący, co robi Twój program.

Przykładowe rozwiązanie:

using System;

class Program
{
    static void Main(string[] args)
    {
        // Deklaracja i inicjalizacja zmiennej typu string
        string imie = "Jan";
        
        // Deklaracja i inicjalizacja zmiennej typu int
        int wiek = 25;
        
        /* Wyświetlenie wartości zmiennych
           w konsoli */
        Console.WriteLine("Imię: " + imie);
        Console.WriteLine("Wiek: " + wiek);
    }
}